ORMAN KANUNU’NUN 17. MADDESİ 3. FIKRASININ UYGULANMASI HAKKINDA YÖNETMELİĞİN ORMAN ALANLARINDAKİ FAALİYETLERİ GENİŞLETEN MADDELERİ İPTAL EDİLDİ

13.09.2024

TMMOB tarafından 30/11/2021 tarih ve 31675 Sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Orman Kanununun 17 nci maddesinin 3.fıkrasının Uygulanması Hakkında Yönetmeliğinin bazı maddelerinin iptali istemiyle açılan dava sonucu, orman alanlarındaki faaliyetleri genişleten maddeleri iptal edildi.

ORMAN KANUNU’NUN 17. MADDESİ 3. FIKRASININ UYGULANMASI HAKKINDA YÖNETMELİĞİN
ORMAN ALANLARINDAKİ FAALİYETLERİ GENİŞLETEN MADDELERİ İPTAL EDİLDİ

TMMOB tarafından 30/11/2021 tarih ve 31675 Sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Orman Kanununun 17 nci maddesinin Üçüncü fıkrasının Uygulanması Hakkında Yönetmeliğinin bazı maddelerinin iptali istemiyle dava açılmıştı. Açılan dava neticesinde Danıştay 8. Dairesi, Orman Kanunu’nun 17 nci Maddesinin Üçüncü Fıkrasının Uygulanması Hakkında Yönetmeliğin 4. maddesinin 1. ve 3. fıkralarında yer alan “adli hizmet ve ceza infaz kurumu” ibarelerinin, 25. maddesinin 5. fıkrasının 2. cümlesi ile Geçici 1. maddesinin 5. fıkrasının 2. cümlesinde yer alan "ilave" ibaresinin iptaline karar verdi.

Dava dilekçesinde dava konusu düzenlemelerle Anayasa uyarınca mutlak koruma altında olan orman alanlarının yapılaşmaya açılmasına, orman niteliğinin yok olmasına, bu bakımdan hem Anayasa ve uluslararası anlaşmalar uyarınca özel koruma altındaki ormanların hem de yaban hayatı, doğal yaşam, ekolojik denge ve iklim değişikliğine etkiler karşısında çok geniş coğrafyaların tahribata uğramasına yol açacak düzenlemeler getirildiği, düzenlemelerin Anayasaya, kamu yararına, koruma ilke ve esaslarına aykırılık taşıdığı ifade edilmişti.

1/2/2018 tarihli ve 7078 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabul Edilmesine Dair Kanun’un  22. maddesiyle 6831 sayılı Orman Kanunu’nun 17. maddesinin üçüncü fıkrasının birinci cümlesine eklenen “...adli hizmet...” ve “...ile ceza infaz kurumlarının...” ibarelerinin Anayasa Mahkemesinin 27/12/2023 tarih ve E:2018/95, K:2023/221 sayılı kararı ile Anayasa’ya aykırı olması nedeniyle iptaline karar verildiğini belirten Danıştay Yönetmeliğin 4. maddesinin 1. ve 3. fıkralarında yer alan “adli hizmet ve ceza infaz kurumu” ibarelerinin iptaline karar verdi.

Orman alanı dışındaki demiryolu, otoyol, Devlet ve il yolları ile su isale hatlarının yapımında zorunlu olarak ortaya çıkan kazı fazlası malzemenin orman alanlarında depolanması mümkün kılan Yönetmeliğin "Kısıtlamalar" başlıklı 25. maddesinin 5. fıkrasının ikinci cümlesi yönünden ise Danıştay, Anayasa'nın 169. maddesi ile ormanların özel olarak koruma altına alındığı ve bu hususta Devlete verilen sorumluluk da dikkate alındığında, kapsam ve sınırları belirsiz malzeme ile niteliği, içeriği, kalitesi belli olmayan toprağın orman alanına zarar verme, orman yapısını bozma ihtimali dikkate alınmaksızın, orman alanı dışındaki faaliyetler sonucu ortaya çıkan  kazı fazlası malzemenin orman alanında depolanmasını mümkün kılan dava konusu düzenlemede hukuka uyarlık bulunmadığını ifade ederek bu düzenlemenin de iptaline karar verdi.

Danıştay kararında son olarak Kanunda 08/11/2003 tarihinden önce izin verilen mevcut tesislere izinli saha içinde kalmak kaydıyla tadilat, kapasite, tür ve sınıf değişikliği izni verilebilmesine ilişkin düzenlemenin aşılmasına ve bu alanlarda ilave tesisler yapılabilmesine ilişkin Yönetmeliğin geçici 1. maddedeki “ilave” ibaresinin de iptaline hükmedildi.